رهنمودهای امام صادق علیه السّلام ((ترجمه مصباح الشّریعه ))- عباس عزیزى اراکى

ترجمه ی باب هشتم : آداب و معنای مسواک زدن

امام صادق (ع) فرمود:

رسول خدا (ص) فرمود: مسواک ، دهان را پاک و رضایت خداى را فراهم مى کند. آن حضرت ، مسواک را از سنّت هاى مؤ کد قرار داد.

در مسواک ، فوایدى است براى ظاهر و باطن [انسان ] که خردمند نمى تواند آن را برشمارد.

همان طور که دهان خویش را از آلودگى پاک مى کنى ، با تضرّع و خشوع و تهجّد و استفغار سحرگاهان ، خویشتن را از پلیدى گناهان پاک ساز و ظاهر و باطن خود را از ناپاکى مخالفت و عصیان و ارتکاب نواهى ، پاکیزه نما.

پیامبر گرامى اسلام (ص) استفاده از مسواک را مَثَلى براى اهل تنبّه و بیدارى قرار داده است ؛ چرا که مسواک ، گیاهى است لطیف و نظیف و شاخه درختى است مبارک . و دندان آفریده خداى تعالى و ابزار خوردن و جویدن میل و اشتهاى به غذا و سلامتى معده است .

دندان ، گوهرى است پاک که به هنگام جویدن غذا، روى به آلودگى مى نهد واز این رو، بوى دهان به گند مى گراید و از آن ، تباهى دماغ (مغز) حاصل مى آید.
هر گاه انسان مؤمن با این گیاه ، مسواک کند و آن را بر گوهر درخشان (دندان ) بکشد، تباهى و فساد و تغییر را از آن زایل مى کند و به اصلش باز مى گرداند.

همین طور، خداوند قلب آدمى را پاک و با صفا بیافریده و ذکر و فکر و هیبت وتعظیم را غذاى آن قرار داده و چون قلب پاک با غذاى غفلت تیرگى گیرد وآلوده شود، با صیقل توبه پاک مى گردد و با آب انابه و پشیمانى پاکیزه مى شود، تا به حالت اول و گوهر اصلى خود بازگردد.

خداوند تبارک و تعالى مى فرماید:((به درستى که خداوند توبه کنندگان وپاکیزگان را دوست دارد)).
پیامبر اکرم (ص) از امر کردن به مسواک ، همین معنا را اراده فرموده است وهر کس مرکب اندیشه خویش را بر آستان عبرت بخواباند و در کشف رازهاى اصلى و فرعى (دستورهاى اولیاى دین ) همّت گمارد، خداوند چشمه هاى حکمت و معرفت را براى او روان سازد و وى را مشمول عنایات عیان و نهان خویش گرداند، که : خداوند پاداش نیکوکاران را تباه نگرداند.

متن کامل کتاب شریف مصباح الشّریعه در کتاب خانه ی پایگاه اخلاق و عرفان موجود می باشد.